Historia

Godziemba
13-07-2021
W końcu 1948 roku w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego wszczęto sprawę o kryptonimie „Mewa”, która dotyczyła rozpracowania operacyjnego byłych oficerów i żołnierzy Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, którzy powrócili do Polski.       Po zakończeniu II wojny światowej ok. 3.000 członków Polskich Sił Powietrznych zdecydowało się na powrót do Polski. Wśród nich znaleźli się również weterani Bitwy o Anglię. Władze komunistycznej Polski...
5
5 (2)
Godziemba
08-07-2021
Pogrom sowieckiego lotnictwa w pierwszych dniach wojny przyspieszył klęskę sowieckich frontów.        Na skutek niemieckich bombardowań, ostrzału oraz aktów dywersji doszło w licznych miejscach w pierwszych dniach wojny do zerwania sieci telefonicznej i telegraficznej. Wielu sowieckich dowódców lotnictwa traktowało przerwanie łączności przewodowej na równi z całkowitą utratą łączności z podległymi jednostkami na froncie. Obawiając się podsłuchu wroga Sowieci jedynie sporadycznie...
5
5 (2)
Godziemba
05-07-2021
Główną przyczyną olbrzymich strat sowieckiego lotnictwa w pierwszych dniach wojny z Niemcami było chaotyczne przebazowanie w tył, będące rezultatem olbrzymiego bałaganu w dowodzeniu wojskami połączonego z masowymi dezercjami dowódców i żołnierzy.        Wbrew mitowi, wykreowanemu przez niemiecką propagandę, twierdzącą, że pierwszego dnia wojny Niemcy zniszczyli 1811 sowieckich samolotów (322 zestrzelonych, 1489 zniszczonych na lotniskach) początkowe straty sowieckiego lotnictwa były...
5
5 (2)
Godziemba
30-06-2021
W kwietniu 1945 roku oddziały 2 Armii WP, dowodzonej przez gen. Świerczewskiego poniosły gigantyczne straty podczas walk pod Budziszynem.         16 kwietnia 1945 roku 2. Armia WP, działająca w składzie 1. Frontu Ukraińskiego, przekroczyła Nysę Łużycką w rejonie Rothenburga. Forsowanie Nysy na ogół odbywało się gładko, a polscy żołnierze skutecznie spychali Niemców z kolejnych linii oporu. Świerczewski wydał rozkaz, aby 1. Korpus Pancerny dotarł do Drezna już drugiego dnia operacji. Decyzja okazała...
5
5 (2)
Godziemba
28-06-2021
W sierpniu 1944 roku komuniści rozpoczęli formowanie 2 Armii WP.       Dowódcą nowego związku operacyjnego mianowano sowieckiego gen. Karola Świerczewskiego. Pomimo polskiego pochodzenia walczył w szeregach Armii Czerwonej jako komisarz polityczny (od 1918 roku członek WKP(b)) w wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1919−1921. Po wojnie krwawo tłumił powstanie chłopskie w guberni tambolskiej. Później był komendantem Szkoły Wojskowo-Politycznej i członkiem sekcji polskiej Międzynarodówki...
5
5 (2)
Godziemba
23-06-2021
III Rzesza wspierała japoński program atomowy.       W latach 1944-1945 Niemcy wysłali do Japonii kilka okrętów podwodnych, które przewiozły materiały nuklearne.       Dwa spośród nich (U-873 i U-234) wypłynęły ma marcu 1945 roku z Kilonii. Kilka tygodni później zespół dwóch japońskich gigantycznych okrętów podwodnych typu 1-400 , wsparty przez dwa mniejsze okręty podwodne, dowodzony  przez komandora Tatsunosuke rozpoczął szkolenie na Morzu...
5
5 (3)
Godziemba
21-06-2021
W 1940 roku Japonia zainicjowała własny program atomowy.      Jeszcze przed wybuchem wojny Japończycy wiedzieli o prowadzonych w Europie badaniach nad rozszczepieniem jądra atomu, a do 1941 roku  japońscy fizycy atomowi wyjeżdżali do amerykańskich uczelni, gdzie mogli zapoznać z postępem badań jądrowych w USA.      Zapoczątkowanymi w 1940 roku wstępnymi studiami kierował generał porucznik Takeo Yasuda, szef służby technicznej lotnictwa wojskowego. Polecił on podpułkownikowi Tatsusaburo Susuki z dow...
5
5 (1)
Godziemba
14-06-2021
W końcowym okresie wojny w celu zbombardowania miast amerykańskich Japonia zbudowała kilka ogromnych okrętów podwodnych       W związku z gigantycznymi odległościami np.  San Francisco znajduje się prawie 9000 kilometrów od Tokio, a Nowy Jork, dwa razy dalej, Japonii pozostało jedynie szukanie możliwości przeprowadzenia nalotów przez samoloty marynarki wojennej.       Produkowane przez zakłady Kawanishi czterosilnikowe łodzie latające Emily i Maisie miały zasięg...
5
5 (4)
Godziemba
09-06-2021
Wedle jednej z teorii wirus hiszpanki przywlekli do Europy chińscy ochotnicy.        Początkowo transport członków CLC przez Ocean Indyjski na Atlantyk bądź przez Kanał Sueski na Morze Śródziemne, ale na końcu obu tych szlaków grasowały niemieckie łodzie podwodne. Od marca 1917 roku chińscy ochotnicy podróżowali do Francji bezpieczniejszą drogą, przez Pacyfik do kanadyjskiego portu Vancouver, i  dalej koleją do portów Wschodniego Wybrzeża. Tam wsiadali na statki, by przez p...
5
5 (1)
Godziemba
07-06-2021
Wśród kilku teorii przyczyn wybuchu hiszpanki, jest także jej chiński ślad.       U progu I wojny światowej Chiny były pogrążone w walkach wewnętrznych, toczonych pomiędzy nacjonalistycznym Kuomintangiem a  kontrolującymi ogromne połacie kraju panami wojny – dysponującymi własnymi armiami gubernatorami wojskowymi. Jeden z  nich, generał Duan Qirui, postanowił przystąpić do wojny po stronie Ententy, aby wykorzystać światowy konflikt do wzmocnienia międzynarodowej pozycji Chin.     ...
5
5 (2)
Godziemba
31-05-2021
Jednym ze skutków I wojny światowej było upowszechnienie zażywania narkotyków.        W czasie I wojny światowej od ognia artylerii zginęło wedle różnych statystyk od 60 do 80% wszystkich zabitych żołnierzy na froncie. Doświadczenie huraganowego ostrzału artyleryjskiego stało się przeżyciem tak gwałtownym, że w  drugiej połowie XX wieku dało nazwę nowo zdiagnozowanej jednostce chorobowej. Zespół stresu pourazowego (PTSD – Post-Traumatic Stress Disorder), będący reakcją na...
5
5 (2)
Godziemba
26-05-2021
W końcu października 1925 roku sąd skazał Józefa Muraszkę na dwa lata więzienia.       Sąd przesłuchał także świadków obronny, którzy informowali oskarżonego o  okrutnym traktowaniu Polaków przez władze sowieckie.       Jerzy Szyrkiewicz zeznał, iż opowiadał Muraszce, że żaden Polak nie był w Rosji bolszewickiej pewny dnia ani godziny. „Każdy lada chwila mógł być bez powodu porwany, aresztowany, osądzony, a nawet zgładzony przez jedną z  agend...
5
5 (2)
Godziemba
24-05-2021
W końcu marca 1925 roku policjant Józef Muraszko śmiertelnie ranił dwóch sowieckich agentów, którzy mieli zostać wymienieni na polskich więźniów.       W  południe 29  marca 1925  roku starszy przodownik Urzędu Śledczego Komendy Powiatowej w  Stołpcach Józef Muraszko przyjechał konno z  dwoma posterunkowymi na komisariat, aby złożyć meldunek o  przemieszczaniu się w  pobliskich wsiach bolszewickich dywersantów.      ...
5
5 (3)
Godziemba
19-05-2021
Na jesieni 1923 roku Nestor Machno stanął przed polskim sądem, oskarżony o współpracę z bolszewikami.       11  kwietnia 1922 roku Machno wraz z  kilkunastoma najwierniejszymi towarzyszami przekroczył polską granicę. Przewieziony został do obozu w Strzałkowie, gdzie przebywali internowani żołnierze Petlury. Moskwa bezskutecznie żądała natychmiastowego wydania atamana.       Wkrótce potem jego współpracownik Adolf Krasnowolski oskarżył go o plany ucieczki z obozu i...
5
5 (1)
Godziemba
17-05-2021
Nestor Machno zasłynął w latach 1917-1920 jako ukraiński ataman anarchistycznej Czarnej Gwardii.       Nestor Machno urodził się w 1888 roku w biednej rodzinie chłopskiej w  Hulajpolu, na południu Ukrainy. Terminując w lokalnej drukarni poznał anarchistów, którzy wzięli go pod swoje skrzydła. Wkrótce trafił pod policyjny dozór. Nie bacząc na to  utworzył bandę, która napadała na urzędy i  majątki ziemskie. Za zagrabione pieniądze hulał ze swymi towarzyszami, bo jak...
5
5 (1)
Godziemba
28-04-2021
Powojenny życiorys Zbigniewa Flisowskiego, autora fundamentalnej „Burzy nad Pacyfikiem”,  nadal kryje wiele tajemnic.         Po zwerbowaniu we wrześniu 1944 roku przez Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego, jako tajny informator o pseudonimie „Jasiński” wykonywał zadania o charakterze niejawnym, śledząc swych kolegów w wojsku oraz prasie wojskowej. „Materiały, jakie dawał […] – napisano w jego charakterystyce w 1949 roku - posiadały wartość...
5
5 (2)
Godziemba
26-04-2021
Zbigniew Flisowski, żołnierz AK,  został politrukiem w „ludowym” Wojsku Polskim.        Zbigniew Flisowski urodził się 11 kwietnia 1924 roku w Warszawie w zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w 1935 roku został uczniem renomowanego warszawskiego gimnazjum im. Stefana Batorego, gdzie m.in. redagował gimnazjalną gazetkę morską. Należał do Związku Harcerstwa Polskiego oraz Ligi Morskiej i Kolonialnej. Po przeniesieniu się rodziny w 1938 roku do Lublina naukę kontynuował w...
5
5 (3)
Tomasz A S
09-04-2021
III-cie Mistrzostwa Europy w Powożeniu Zaprzęgami Czterokonnymi, odbyły się w Sopocie przeszło 45 lat temu, w końcu sierpnia 1975 roku. Uczestniczyło w nich 31 czterokonnych zaprzęgów z 9 krajów. Wtedy właśnie, jako zawodnik drużyny narodowej trzech zaprzęgów Wielkiej Brytanii, uczestniczył w tych mistrzostwach mąż królowej angielskiej Elżbiety II, książę Edynburga Filip, powożący czwórką koni ze stajni królewskich. Pełnił on na mistrzostwach dwie role, bo był nie tylko zawodnikiem, ale także jako...
5
5 (1)
Godziemba
07-04-2021
Stronie polskiej udało się wyegzekwować od bolszewików zwrot części zagrabionych dób kultury.          Zaraz po rozpoczęciu pracy mieszanej komisji specjalnej Sowieci rozpoczęli grę na zwłokę, wynajdując różne powody opóźnienia zwrotu polskich dób kultury. Niejednokrotnie zgadzali się na polskie żądania, dawali „solenne przyrzeczenia”, a nawet wyznaczali „terminy”, które później mijały bez żadnego skutku. Co gorsza, ustalali niezwykle...
5
5 (2)
Godziemba
31-03-2021
Sowieci ograniczyli do minimum swoje zobowiązania wynikające z postanowień traktatu ryskiego.           Zgodnie z umową zawartą 24 lutego 1921 roku, w pierwszej kolejności mieli być repatriowani jeńcy wojenni, następnie zakładnicy, osoby internowane, jeńcy cywilni, a na samym końcu optanci.           Dla wszystkich  repatriantów przewidziano transport dwoma liniami kolejowymi. Linia Baranowicze–Mińsk, łącząca Polskę z Rosją i Białorusią, miała służyć...
5
5 (1)
Godziemba
29-03-2021
Bolszewikom udało się opóźnić o kilka miesięcy rozpoczęcie procesu realizacji postanowień traktatu ryskiego.           Po wymianie 30 kwietnia 1921 roku dokumentów ratyfikacyjnych nastąpił kilkumiesięczny okres wzajemnych oskarżeń o naruszenie traktatu. Jeszcze w połowie kwietnia Cziczerin wysłał Sapieże notę z zarzutem, że w Polsce formowane są „bandy kontrrewolucyjne”, które dokonują napadów na terytorium państwa sowieckiego. Generał Bułak-Bałachowicz oraz „...
5
5 (1)
Godziemba
24-03-2021
Podpisanie traktatu pokojowego z Polską położyło kres planowi Lenina rozprzestrzenienia płomienia rewolucji na resztę Europy.         Już 22 października 1920 roku na IX Konferencji Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) w Moskwie Lenin tłumacząc przyczyny niepowodzenia stwierdził, że trzeba było spróbować osiągnąć najambitniejszy cel: wywołać rewolucję ogólnoeuropejską. Na jej przeszkodzie stał system wersalski, a jego najważniejszym filarem okazała się Polska. Tego filaru nie udało się...
5
5 (4)
Godziemba
22-03-2021
Klęska bolszewików w wojnie z Polską zmusiła ich do zawarcia w październiku 1920 roku układu o rozejmie, a następnie w marcu 191 roku traktatu pokojowego.            Przywódca bolszewików w listopadzie 1918 roku  stwierdził publicznie, że „całkowite zwycięstwo rewolucji socjalistycznej jest nie do pomyślenia w jednym kraju, wymaga natomiast najbardziej aktywnej współpracy kilku przynajmniej przodujących krajów, do których Rosji zaliczyć nie możemy....
5
5 (2)
alchymista
17-03-2021
Nie ma chyba historyka-nowożytnika, który by się nie zetknął z Lampartem Sierakowskim. Barwna ta postać przewija się przez najróżniejsze źródła przez całą pierwszą połowę XVII wieku. Wszędzie go pełno, a ostatnio natrafiłem nań przy okazji analizowania przywilejów związanych z dawnym ujezdem rosławskim sławnego województwa smoleńskiego. Może się mylę, ale o Lamparcie chyba nikt nie napisał żadnego przyzwoitego biogramu, chociaż „wszyscy go znają”. Niestety wypełnienie tego zadania jest bardzo...
5
5 (1)
Godziemba
17-03-2021
W lutym 1921 roku podpisano polsko-sowiecki układ o wymianie jeńców wojennych.        Na początku listopada 1920 roku przewodniczący delegacji polskiej w Komisji Rozjemczej wystąpił z propozycją szybkiej wymiany 41 chorych polskich jeńców przebywających w szpitalu w Mińsku w zamian za jeńców bolszewickich przebywających po stronie polskiej w Baranowiczach w pobliżu linii rozejmowej. Strona sowiecka, widząc jak bardzo zależy na tym Polakom, zażądała w zamian za jeńców polskich podwó...
5
5 (2)
Godziemba
15-03-2021
Problem jeńców wojennych stanowił jedną z istotnych kwestii spornych w stosunkach polsko-sowieckich.        Po klęsce państw centralnych w wojnie rozpoczął się powrót uwolnionych jeńców rosyjskich do ojczyzny. Do swoich domów Rosjanie podążali wykorzystując główne szlaki komunikacyjne, przebiegające przez terytorium Polski z zachodu na wschód. Pierwszym etapem dla nich, przed dalszą drogą na wschód, była Warszawa, główny węzeł kolejowy, gdzie gromadzono ich w...
5
5 (2)
Godziemba
17-02-2021
W 1949 roku Sowieci przeprowadzili udaną próbę jądrową.        W 1942 roku  Gieorgij Florow napisał do Kurczatowa, zalecając pilny powrót do badań nad uranem. Jednak zarówno Kurczatow, jak  Joffe i Kapica uważali, iż budowa bomby atomowej  wymagałaby wielkich ilości uranu, których nie mieli.        Jednak obawy przed postępami niemieckich prac nad bombą atomową sprawiły, iż Wielka Brytania rozpoczęła własny projekt pod kryptonimem „Tube...
5
5 (3)
Godziemba
15-02-2021
W stalinowskim Związku Sowieckim podjęto walkę z „zachodnią” fizyką.        W połowie lat 20. moskiewski przeciętny fizyk Kliment Arkadjewicz Timiriazew, bliski współpracownik Maksima Gorkiego oraz syn znanego biologa, rozpoczął wojnę z teorią względności Einsteina. Bardzo szybko swoją walkę z Einsteinem  przeistoczył w trampolinę dla kariery politycznej.        Równocześnie brutalnie zwalczał zwolenników teorii względności, w tym ojca sowieckiej fizyki...
5
5 (3)
Godziemba
10-02-2021
Czy Werner Heisenberg sabotował niemiecki program atomowy?        Latem 1942 roku Speer zorganizował konferencję w Harnack House, berlińskiej centrali Towarzystwa Cesarza Wilhelma, na której spotkał się z naukowcami zajmującymi się fizyką jądrową,  wśród nich z Heisenbergiem, odpowiedzialnym za program fizyki atomowej. W czasie spotkania Heisenberg narzekając na brak środków i ludzi, przeciwstawiał temu ogromny wysiłek, jaki jego zdaniem stał się udziałem Stanów Zjednoczonych....
5
5 (2)
Godziemba
08-02-2021
Szefem niemieckiego programu badań atomowym był wybitny fizyk, laureat Nagrody Nobla za fundamentalny wkład w stworzenie mechaniki kwantowej, Werner Heisenberg.       W 1939 roku wybitny duński fizyk Niels Bohr przekonywał, że trzeba by zamienić całe Stany Zjednoczone w jedną wielką fabrykę, żeby otrzymać potrzebną dla budowy bomby atomowej ilość „wzbogaconego uranu”. W 1941 roku Niemcy nie opracowali jeszcze skutecznej metody oddzielania U-235 od naturalnego uranu, tak więc sprawa wyprodukowania bomby...
5
5 (1)
Godziemba
03-02-2021
Po przystąpieniu Stanów Zjednoczonych do wojny i pierwszych niepowodzeniach na froncie wschodnim, w 1942 roku Hitler zarządził powszechną mobilizację świata nauki do wojennego wysiłku.         W odpowiedzi konstruktorzy broni rozpoczęli szereg nieskoordynowanych i rywalizujących ze sobą poszukiwań w desperackiej próbie wynalezienia „cudownej” broni, mającej zapewnić zwycięstwo III Rzeszy.        Poza rozwojem badań nad rakietami i próbami stworzenia...
5
5 (2)
Godziemba
01-02-2021
Heinrich Himmler był inspiratorem prowadzenia przez III Rzeszę  wielu badań pseudonaukowych        Jesienią 1935 roku Reichsfuhrer SS Heinrich Himmler w liście dra Ernsta Roberta Grawitza, lekarza SS i policji, polecił zajęciem się problemem leworęczności, gdyż jego zdaniem „w początkach ludzkości nasz gatunek był leworęczny. Może o tym świadczyć bardzo wiele znalezisk. Ludzkość prawdopodobnie przeszła na praworęczność wraz z wprowadzeniem tarczy, która osłaniała lewą część ciała, gdzie znajduje się...
5
5 (3)
alchymista
31-01-2021
Zbieram środki na druk Ksiąg wymiaru i ograniczenia województwa smoleńskiego - tzw. księgi Zaręby. Zrzutka pod linkiem: https://zrzutka.pl/csac9y W czerwcu 2013 roku opublikowałem pierwsze wpisy na moim blogu o Województwie Smoleńskim, który obecnie znajduje się pod adresem http://smolenscium.alchymista.pl. 7 lat mrówczej pracy, choć oczywiście nie każdego dnia, z długimi przerwami, okresami zniechęcenia, cisnącymi się natrętnie pytaniami: po co i dla kogo? I jaki jest właściwie cel tego wszystkiego? A jednak...
4
4 (1)
Godziemba
27-01-2021
Pomimo ogromnych zasług dla niemieckiej ojczyzny Fritz Haber został zmuszony do opuszczenia Niemiec w 1933 roku.         Po klęsce Niemiec w wojnie światowej alianci chcieli oskarżyć Habera o zbrodnie wojenne. Ten jednak ukrył się w Szwajcarii, by wkrótce potem wrócić do Niemiec.         W czasie konferencji wersalskiej Hermann Staudinger opublikował we Francji artykuł, krytykujący stosowanie broni chemicznej. W odpowiedzi Haber oskarżył młodego chemika o „...
5
5 (2)
Godziemba
25-01-2021
Fritz Haber był gorącym zwolennikiem wojny chemicznej.        Fritz Haber urodził się w bogatej żydowskiej rodzinie. Jego ojciec był znanym biznesmenem z Wrocławia, który zajmował się sprzedażą technologii i produktów chemicznych. Fritz ukończył jedno z wrocławskich gimnazjów, a następnie studiował chemię na uniwersytecie w Berlinie pod kierownictwem Augusta Wilhelma von Hoffmanna. Po jej ukończeniu i odbyciu służby wojskowej rozpoczął pracę w Technische Hohschule w Karlsruhe, gdzie spędził...
5
5 (4)
Godziemba
20-01-2021
W 1950 roku Lepieszynska dzięki wsparciu Stalina i Łysenki przeforsowała uznanie swej koncepcji „substancji żywej” za dogmat w sowieckiej biologii.          W sierpniu 1948 roku odbyła się konferencja Wszechzwiązkowej Akademii Nauk Rolniczych imienia Lenina (WASChNiL), w trakcie której Trofim Łysenko zakwestionował zasadę dziedziczenia w naukach biologicznych.          Prawdziwym celem konferencji było jednak wytyczenie linii podziału między lojalnymi...
5
5 (4)
Godziemba
18-01-2021
Olga Lepieszynska twórczyni koncepcji „substancji żywej” była Łysenką w spódnicy.        Olga Lepieszynska z domu Protopopowa urodziła się 18 sierpnia 1871 w Permie w bogatej rodzinie przemysłowców.        W permskim gimnazjum uległa fascynacji ideologią marksistowską, co doprowadziło do konfliktu z matką, którą ją wydziedzicza. „Minął czas, gdy chodziłam do domów ziemiańskich słuchać wykładów albo tańczyć i się weselić”...
5
5 (3)
Godziemba
11-01-2021
Na przełomie lat 20. i 30. Łysenko stał się twarzą stalinowskiej polityki rolnej.         Urodzony w 1898 roku w rodzinie ukraińskiego chłopa, w 1916 roku Trofim Łysenko złożył podanie o przyjęcie do znanej w całej Rosji Szkoły Rolniczej i Sadowniczej w Humaniu. Nie zdał egzaminów wstępnych i nie został przyjęty. Po przewrocie bolszewickim ponowił próbę - tym razem zdał egzaminy i został przyjęty w poczet uczniów szkoły w Humaniu, w której pracowali najwybitniejsi rosyjscy agronomowie...
5
5 (2)
Godziemba
04-01-2021
Po 1945 roku obóz pionierów w Arteku odgrywał ważną rolę w sowieckiej propagandzie.         Po wojnie obóz stopniowo przechodził spod wpływów ministerstwa zdrowia, aby w 1958 roku ostatecznie stać się przybudówką Komsomołu. Do Arteku nie przyjeżdżały już schorowane dzieci. Pobyt w czarnomorskim raju traktowano jako nagrodę dla sowieckich pionierów.         W 1959 roku zainicjowano gruntowną przebudową obozu i wydzieleniem zeń pięciu...
5
5 (2)
Godziemba
28-12-2020
W 1925 roku powstał osławiony obóz pionierów w Arteku.         W kraju, w którym większość słonych akwenów skuwa lód, ciepłe morze zyskało wielką popularność. Sentyment do tych „tropików” nie podlegał dziejowym fluktuacjom i po rewolucji plaże zaroiły się od bolszewików. Szczególną estymą darzyli oni Krym. I tu też  powstał pionierski obóz Artek.        30 listopada 1924 roku w „Prawdzie” ukazał...
5
5 (3)
Godziemba
23-12-2020
 O ile w 1939 roku podczas Świąt Bożego Narodzenia obok traumy po przegranej wojnie z Niemcami żywiono nadzieję na zwycięstwo aliantów na wiosnę 1940 roku, to w czasie następnych Świąt dominowała apatia oraz świadomość, iż wojna a tym samym okupacja niemiecka i sowiecka potrwają jeszcze długo.          Wigilia w 1940 roku wypadła w wtorek. Z uwagi na godzinę policyjną pasterka odbyła się 25 grudnia o godzinie 6 rano. W kościołach znowu pojawiły się tłumy. Identycznie było w teatrzykach, co prasa...
5
5 (2)
Godziemba
16-12-2020
Podjęta w końcu 1918 roku przez polskojęzycznych bolszewików próba doprowadzenia do wybuchu rewolucji zakończyła się fiaskiem. .        Dwa dni po zakończeniu pierwszej wojny światowej, 13 listopada 1918 roku bolszewicy rozpoczęli przygotowania do operacji „Wisła”, na polecenie Lenina została sformowana Armia Zachodnia, której oddziały 17 listopada rozpoczęły „czerwony marsz” na Zachód. Jego celem była „internacjonalistyczna pomoc” dla rewolucji...
5
5 (2)
Godziemba
14-12-2020
W połowie 1918 roku polskojęzyczni komuniści rozpoczęli przygotowania do przejęcia władzy w Polsce.        W przewrocie bolszewickim wziął udział sformowany z Polaków 1. Warszawski Pułk Rewolucyjny dowodzony przez Stefana Żbikowskiego, absolwenta wydziału matematyczno-fizycznego Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, chorążego armii rosyjskiej. Składał się on z żołnierzy pułku rezerwowego Dywizji Strzelców Polskich, którzy – podczas gdy dywizja prowadziła walkę z Niemcami, pozostali w...
5
5 (2)
Godziemba
09-12-2020
W listopadzie 1920 roku Białorusini ze Słucka podjęli nieudaną próbę utworzenia niepodległego państwa białoruskiego.            W końcu marca 1919 roku propolsko nastawieni działacze białoruscy rozpoczęli rozmowy z Polakami w sprawie ewentualnej współpracy oddziałów białoruskich (1 białoruski grodzieński pułk piechoty – liczący ok. 1000 żołnierzy) stacjonujących w Grodnie z Wojskiem Polskim.  Niska ocena wartości bojowej białoruskiej jednostki sprawiła, iż strona polska...
5
5 (1)
Godziemba
07-12-2020
Postanowienia polsko-bolszewickiego układu preliminaryjnego z 12 października 1920 roku  oznaczały pogrzebanie idei federacyjnej. Dotychczasowi sojusznicy: Ukraińcy, Rosjanie i Białorusini, przestali być Polsce potrzebni, a ich dalsze przebywanie na terytorium Rzeczpospolitej stało się kłopotliwe dla władz polskich.         W trakcie wojny z bolszewikami po stronie polskiej walczyło kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy rosyjskich, kozackich, ukraińskich i białoruskich.         W...
5
5 (1)
Godziemba
02-12-2020
„Republika Tarnobrzeska” istniała do maja 1919 roku.         Na wieść o nominacji Dąbala Jan Bochniak złożył rezygnację ze stanowiska komisarza PKL, uważając współpracę z Dąbalem za niemożliwą. Jego następcą został działacz PSL „Piasta” dr  Benedykt Łącki, który zgodził się na istnienie komitetu chłopskiego. Ta „swoista dwuwładza współistnieje i współdziała ze sobą, toleruje się nawzajem i w gruncie rzeczy każda z nich oczekuje swego zwycięstwa...
5
5 (1)
Godziemba
30-11-2020
Na początku listopada 1918 roku radykalni działacze chłopscy podjęli próbę przejęcia władzy w Tarnobrzegu.         Dnia 28 października 1918 r. powstała w Krakowie Polska Komisja Likwidacyjna (PKL), która objęła rządy w Małopolsce Zachodniej.         Trzy dni później w Tarnobrzegu „ zgromadziło się na rynku wielu dezerterów wojskowych, którzy mieli bączki (rozetki) austriackie z czapek pozrywane, nie salutowali, nie pozdrawiali starszyzny i...
5
5 (1)
Godziemba
25-11-2020
Apogeum nielegalnej emigracji polskich Żydów nastąpił w drugiej połowie 1946 roku.         W ramach Brichy wykorzystywano wszelkie możliwe sposoby przejścia przez granicę: auta, łodzie i barki Armii Czerwonej, pociągi tranzytowe i przede wszystkim transport repatriacyjny i wysiedleńczy. Dość prosta okazała się ucieczka drogą wodną (w rejonie ujścia Odry przez Zatokę Szczecińską – administrowanym przez sowiecką administrację) z pomocą przekupionych załóg łodzi sowieckich i patroli wodnych....
4.25
4.3 (4)
Godziemba
23-11-2020
W latach 1945-1947 z Polski nielegalnie wyjechało ponad 140 tysięcy Żydów.         Najważniejszymi przyczynami emigracji polskich Żydów w latach powojennych była trauma Szoah oraz perspektywa budowy państwa żydowskiego w Palestynie. W latach 1945–1947 z Polski do Palestyny wyemigrowało drogą legalną jedynie około 12 tys. Żydów, podczas gdy według szacunków Yehudy Bauera wychodźstwo nielegalne objęło około 140 tys. osób.         Organizacją...
5
5 (3)
Godziemba
18-11-2020
Pomimo, iż w raporcie komisji Morgenthaua – szefa amerykańskiej misji rządowej mającej na celu zbadanie traktowania Żydów w Polsce – wydarzenia we Lwowie określono mianem „ekscesów”, wiele środowisk żydowskich na świecie oskarżało Polaków o zorganizowanie pogromu Żydów we Lwowie w listopadzie 1918 roku.        Kampanię antypolską zainicjowała gazeta „Berliner Tageblatt”, która w wydaniu z 25 listopada 1918 roku  informowała o „przeszło...
5
5 (3)

Pages