Historia

Głośne stało się ostatnio wycofanie z konkursu Historycznej Książki Roku książki Piotra Zychowicza. Mniejszy rezonans wywołało usunięcie z tego samego konkursu książki Władysława Studnickiego „Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej”.          W obliczu groźby wybuchu wojny z Niemcami Władysław Studnicki napisał w ciągu maja i czerwca 1939 roku książkę „Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej”, którą następnie wydał własnym sumptem w warszawskim Zakładzie Drukarskim St....

Klemens Nussbaum został po 1945 roku przedstawicielem komunistycznej elity.            Klemens Nussbaum urodził się w dniu 14 lutego 1921 roku we Lwowie, w religijnej rodzinie żydowskiej. Po wyjeździe ojca w celach zarobkowych do Belgii rodzina przeniosła się w latach 30. do Żurawna, gdzie Klemens ukończył szkołę powszechną. Następnie rozpoczął naukę zawodu kuśnierza. Po ukończeniu nauki powrócił do rodzinnego Lwowa, gdzie pracował jako kuśnierz do 1939 roku. Równocześnie w końcu lat 30...

Natychmiast po zajęciu Lwowa Sowieci przystąpili do aresztowania pracowników polskich urzędów i instytucji oraz ustanawiania własnych porządków.        Powołano własny zarząd miasta, na czele którego stanął niejaki Fiodor Jeromienko – analfabeta w mundurze NKWD.         Z dnia na dzień do miasta zaczęły również przybywać tabuny nowych sowieckich „osadników”,  których  umieszczano w mieszkaniach po...

Po wkroczeniu w październiku 1939 roku Litwinów do Wilna doszło do antyżydowskich zamieszek w mieście.            Nastroje antyżydowskie wzmacniała perspektywa odejścia wojsk sowieckich z Wilna, na mocy sowiecko-litewskiego układu z 9 października 1939 roku, przewidującego przekazanie Wilna i zachodniej Wileńszczyzny Litwie, w zamian za utworzenia na terenie państwa litewskiego sowieckich baz wojskowych.             W obliczu tych informacji niekt...

Po zajęciu ziem wschodnich II RP Sowieci niezwłocznie przystąpili do tworzenia własnych struktury władzy, rekrutując do nich Żydów, Białorusinów i Ukraińców.         Proces ten wiązał się nie tylko z likwidacją dotychczasowych struktur państwowych, ale także z likwidacją dominującej pozycji społeczności polskiej na tych terenach. Miało to bezpośredni związek z planami włączenia zajętych terenów do Związku Sowieckiego.         Tworzenie zarządów...

Symbolem kolaboracji znacznej części żydowskich mieszkańców Kresów Wschodnich  z Armią Czerwoną były bramy powitalne, jakie stawiano niemalże w każdym mieście.          W II Rzeczypospolitej ludność żydowska stanowiła drugą co do wielkości – po Ukraińcach – mniejszość narodową. Wedle spisu z 1931 roku w Polsce mieszkało ponad 3 mln Żydów, żyjących przede wszystkich w miastach i miasteczkach centralnej i wschodniej części kraju. W wielu miastach i miasteczkach pó...

Niedawno minął rok odkąd zamieszkaliśmy razem. Znowu, po bez mała 40 latach. Moja Mama – Helena, pesel 231011 … wkrótce ukończy 95 lat.  „Orlica” - jedna z niewielu kobiet, najpewniej ostatnia żyjąca, które do 1947r., z bronią w ręku, w oddziale partyzanckim, przeciwstawiały się komunistom. Obecnie niedołężna, niedosłysząca, obolała. Zasklepiła się, od ponad 10 lat sama nigdzie nie wychodzi i choć wzbrania się, to jednak wymaga opieki, teraz już praktycznie nieustannej. Teraz ja zaopatruję...

Po wybuchu wojny polsko-niemieckiej w 1939 roku ukraińscy nacjonaliści rozpoczęli koncentrację swych oddziałów.             Po wybuchu wojny wraz z informacjami o zbliżaniu się Niemców, Ukraińcy zaczęli coraz wyraźniej przygotowywać się do opanowania władz lokalnych w Małopolsce Wschodniej oraz zbrojnego wystąpienia po stronie niemieckiej. Od 10 września gromadzili się ukraińscy dezerterzy z Wojska Polskiego,  tworzono z nich na obszarach odległych od większych garnizonó...

W agresji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 roku wzięło udział ponad pół miliona czerwonoarmistów.               W dniu 3 września 1939 roku Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło decyzję o rozpoczęciu skrytej mobilizacji jednostek Armii Czerwonej, przeznaczonych do agresji na Polskę. Jednocześnie zadecydowano o wstrzymaniu zwolnienia starych roczników szeregowców i podoficerów, przedłużając służbę wojskową ponad 300 tysiącom żołnierzy. Następnego dnia...

Po konferencji monachijskiej, na którą nie zaproszono Związku Sowieckiego, Stalin rozpoczął grę, której celem było doprowadzenie do wybuchu wojny w Europie.           W połowie października 1938 roku sowiecki minister spraw zagranicznych Maksim Litwinow przekazał swojemu brytyjskiemu odpowiednikowi lordowi Halifaxowi oświadczenie, w którym zaznaczył, iż „ustanowiwszy hegemonię w Europie i zneutralizowawszy Francję, Hitler będzie mógł zaatakować bądź Wielką Brytanię,...

Od momentu wybuchu wojny zachodni sojusznicy jedynie pozorowali pomoc dla Polski.              Na trzeci dzień po ataku niemieckim na Polskę, po kilkudziesięciu godzinach nerwowego wyczekiwania Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę Niemcom, stając u boku Warszawy. Nie oznaczało to jednak podjęcia przez nich poważniejszych działań zbrojnych. Tylko brytyjskie lotnictwo bombowe ruszyło do ataków na niemiecką flotę wojenną — ponosząc zresztą przy tej okazji poważne straty....

Dopiero na początku września 1939 roku wypłynęły z brytyjskich i francuskich portów statki z zamówionym przez Polskę sprzętem wojskowym.          Pierwszy statek (s.s „Lassell”) ze sprzętem dla Polski wypłynął z Liverpoolu dopiero w dniu 28 sierpnia 1939 roku. Sytuacja międzynarodowa była już wów­czas zbyt napięta, by portem docelowym była Gdynia. Frachtowiec wziął więc kurs na Gibraltar, zmierzając drogą przez Morze Śródziemne do rumuńskiej Konstancy. Kolejny...

Na wiosnę 1939 roku polskie władze podjęły desperackie próby zakupu sprzętu wojskowego.          Doświadczenia z wojny z bolszewikami sprawiły, iż szefostwo polskich sił zbrojnych dążyło do oparcia zaopatrzenia armii na dostawach realizowanych przez przemysł krajowy. Za granicą miano kupować jedynie sprzęt niedostępny w kraju „czy to z powodu braku surowców, czy też z powodu prze­szkód fabrykacyjnych”. Nawet w przypadku uzyskania zagranicznych kredy­tów dążyć...

W dniach 18-19 sierpnia 1920 roku doszło do dramatycznych walk ulicznych w Płocku.          Oprócz ataku czołowego Tuchaczewski chciał także zaatakować Warszawę od zachodu. Nakazał więc osławionemu okrucieństwem III Korpusowi Kawalerii Gaja Bżyszkiana wraz z 3. dywizją strzelców z bolszewickiej 4. Armii uderzyć na Płock, zająć miasto, a następnie wyjść na tyły polskich wojsk znajdujących się pod Warszawą.           Postępy ofensywy bolszewickiej...

Generał Pełczyński był jednym z autorów planu „Burza”.          W dniu 24 sierpnia 1939 roku 19 DP została zmobilizowana, a następnie od 26 do 31 sierpnia przewieziona w okolice Łowicza. Dywizja Pełczyńskiego pozostawała częścią Armii „Prusy”, dowodzonej przez gen. Dęba-Biernackiego.          Po przerwaniu przez Niemców frontu na północ od Częstochowy dowódca armii „Prusy” polecił 4 września części jednostek...

Tadeusz Pełczyński należał do tej części obozu piłsudczykowskiego, która wywodziła się z ruchu zetowego           Tadeusz Walenty Pełczyński urodził się w dniu 14 lutego 1892 roku w Warszawie. Jego ojcem był Ksawery Michał, kierownik wydziału mechanicznego w fabryce cukru w Sannikach, matka – Maria z Liczbińskich, wszechstronnie wykształcona, była nauczycielką domową. Jego pradziad Michał był oficerem w insurekcji kościuszkowskiej, potem służył w wojsku Księstwa Warszawskiego, biorąc...

W dniu 1 lipca 1920 roku Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę, na mocy której utworzono Radę Obrony Państwa.          Niepowodzenie wyprawy kijowskiej oraz kontrofensywa armii bolszewickiej doprowadziły do dymisji w dniu 9 czerwca 1920 roku rządu Leopolda Skulskiego i długotrwałego kryzysu rządowego. Wobec fiaska próby utworzenia rządu jedności narodowej, w dniu 23 czerwca Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powierzył misję utworzenia rządu fachowo-parlamentarnego Władysławowi Grabskiego....

Od jesieni 1947 roku Warszawa udzielała wsparcia materiałowego komunistycznym partyzantom greckim.         Grecka wojna domowa, której pierwszym akordem  były walki w Atenach w grudniu 1944 roku między oddziałami komunistycznymi a siłami rządowymi i wspierającymi je Brytyjczykami, rozgorzała na dobre w połowie 1946 roku.            Początkowo Stalin, pomimo apeli Nikosa Zachariadisa - sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Grecji,  nie udzielał...

We wrześniu 1922 roku Turcy wymordowali co najmniej 50 tysięcy chrześcijańskich mieszkańców Smyrny.         Smyrna, miasto portowe założone już w X w. p.n.e. przez Jończyków, dzięki swojemu doskonałemu położeniu i głębokiej zatoce  już w starożytności stała się jednym z najważniejszych ośrodków handlu w Azji Mniejszej.      „Oto diabeł ma niektórych spośród was wtrącić do więzienia, abyście zostali poddani próbie...

Na mocy traktatu pokojowego z Sevres dokonano faktycznego rozbioru Turcji.             Po wycofaniu się Bułgarii z wojny w końcu września 1918 roku położenie Turcji znacznie się pogorszyło – odcięte zostały połączenia komunikacyjne z Niemcami, a wojska alianckie po pokonaniu armii bułgarskiej ruszyły w kierunku Stambułu.              Gdy w dniu 2 października Niemcy zawiadomiły władze tureckie o podjęciu rozmów pokojowych władze w...

Od jesieni 1935 roku Polska prowadziła rozmowy z Francją na temat przyznania pożyczki na modernizację i rozbudowę sił zbrojnych.         Na podstawie układu sojuszniczego z 18 lutego 1921 roku oraz konwencji z 28 sierpnia 1924 roku Rzeczypospolita uzyskała od Francji sprzęt wojskowy o łącznej wartości 400 mln franków.         Od końca lat 20.  obie strony prowadziły rozmowy na temat francuskiej pożyczki zbrojeniowej w wysokości miliarda franków, a po ich fiasku...

W dniu 27 maja 1942 roku prezydent Raczkiewicz podpisał dekret o organizacji naczelnych władz wojskowych w czasie wojny.         Wiosną 1942 roku zintensyfikowano prace w  Ministerstwach Spraw Wojskowych i Sprawiedliwości nad nowelizacją dekretu o organizacji najwyższych władz wojskowych w czasie wojny. Naczelny wódz powołał w tym celu specjalną Komisję pod przewodnictwem gen. M. Kukiela, w której skład weszli ponadto wiceadmirał Świrski oraz jego zaufani generałowie Ujejski, Klimecki i...

Rozwiązanie sprawy Sosnkowskiego nastąpiło w czasie trwania Powstania Warszawskiego.           Latem 1944 roku Mikołajczyk zintensyfikował ataki na gen. Sosnkowskiego dążąc do przejęcia pełnej kontroli na wojskiem i wyeliminowania wpływów "sanatorów" z armii. Tym atakom towarzyszyła kampania prasy brytyjskiej domagającej się dymisji polskiego Naczelnego Wodza. Churchill chciał wycofać się z zobowiązań podjętych wobec Polski. Na przeszkodzie stał mu polski Naczelny W...

Latem 1941 roku prezydent Raczkiewicz wbrew sugestiom generała Sosnkowskiego nie zdecydował się udzielić dymisji premierowi Sikorskiemu.           Gen. Sikorski, który latem 1940 roku uratował władzę dzięki gen. Sosnkowskiemu nie czuł się wdzięczny, wręcz przeciwnie – bardzo szybko zaczął odsuwać swego zastępcę od najważniejszych spraw, zlecając mu coraz bardziej drugorzędne zadania. Wkrótce też odżył ponownie konflikt gen. Sosnkowskiego z ministrem Stanisławem Kotem i jego...