Trzeba szukać planu B

Pamiętam słowa Jana Pawła II: „byliśmy i jesteśmy w Europie”. Były one dla mnie pewną odtrutką na propagandę „dogonienia Europy”, uprawianą od początku lat 90. Były one dla mnie także odtrutką na „europeistyczną” obsesję widoczną na każdym kroku w II połowie lat 90., gdy niemal każda z powstających jak grzyby po deszczu organizacji, brała sobie za przydomek „europejski”. Bo tak było łatwiej – przypiąć sobie niebieską plakietkę z dwunastoma gwiazdkami i wyciągać śliskie łapki po obficie sypiące się dotacje. Obrzydliwość. Upokorzenie.
Z drugiej strony wszyscy mieliśmy świadomość dramatycznej słabości tego państwa, które w nomenklaturze międzynarodowej nazywano Polską. Decyzja została podjęta; nieliczni ośmielili się sprzeciwić stadu baranów. No, ale stało się. Ogłoszono koniec historii i okres prosperity, który miał trwać do końca świata. Koniec świata się zdarzył: 10.04.2010 roku i w formie wyrafinowanych tortur trwa aż do dzisiaj.

Od wielu lat zadaję sobie to samo pytanie: co jest w naszym myśleniu błędem? Na b-n-b i niepoprawnych próbowałem z różnym skutkiem na to pytanie odpowiedzieć. Czasem przeczyłem sam sobie, moja myśl tu i ówdzie błądziła. Teraz zabłądziła znowu i wraca z coraz większą siłą w rejon matrimonium.

Z fascynacją wysłuchałem genialnego wykładu prof. Zybertowicza o neutralności naukowej
(http://youtu.be/HZh5mxk6gn8?list=PL1EA4734A1616B2F8). Zadaję sobie pytanie: czy są w Polsce prowadzone poważne badania nad ewentualnością odrodzenia Polski poprzez masowe wejście w relacje międzyludzkie z Ukraińcami? Bo profesor słusznie zwraca uwagę, że w Polsce badań potrzebnych społecznie się nie prowadzi.

Zedrę sobie skórę na palcach, ale będę pisał jednak o tym, co mnie wciąż dręczy i nie daje spokoju. Żaden naród nie istnieje autonomicznie, wszystkie definiują się w relacji do innych narodów, etnosów oraz do cywilizacji. Coraz silniej widzę, że polskość istnieje tylko w relacji z Rusią i Litwą. Bez relacji z Rusią i Litwą, polskość musi się rozpłynąć w europejskim tyglu, bo prostu traci sens swojego istnienia. Po co Europie naród polski? Żeby nawracać zblazowanych europejczyków na katolicyzm? Wolne żarty. Wiem, że niektórzy z nas chcieliby podążać śladem Czechów, a w lepszym wariancie – Węgrów. Ale to nie jest nasza droga. To nie jest droga polskości. I nie ten kierunek.

Impotencja struktur państwowych obecnej Polski i Ukrainy staje się wręcz przysłowiowa. Nie widzę szansy na nawiązanie korzystnych relacji międzypaństwowych, a jeśli relacje te się nawiążą, to przetrwają krótko – wystarczy przecież dobra dla Niemiec lub Rosji zmiana rządu w jednym z tych krajów. Nie wiadomo zresztą, czy nasze państwa w ogóle przeżyją najbliższe 5-10 lat. Trzeba szukać planu B.

Pisałem już o tym, że ziemie ukrainne weszły w skład Korony w zasadzie nie przez podbój, lecz przez „akcję” mariaży między szlachtą polską, a bojarami ruskimi. Nie bez oręża, oczywiście, ale oręż nie był decydujący. Trwało to co najmniej kilka pokoleń. Wydaje się, że wobec obecnej impotencji struktur państwowych obu krajów prawdziwy potencjał może tkwić w tym, co najbardziej naturalne - to znaczy w poszukiwaniu i zawieraniu tej najbardziej ludzkiej przyjaźni. Mnie to już co prawda nie grozi, ale samotnych rówieśników oraz młodszych trzeba do tego zachęcać. Żeniaczka z obywatelami Zachodu – to głupia łatwizna, bo wchodzi się w związek z ludźmi miłymi i sympatycznymi, ale dla istnienia Polski na ogół bezwartościowymi (poza wybitnymi wyjątkami - szczególnie Małżeństwo Biniendów!). Z kolei inna droga, to znaczy mariaże z Rosjanami, to też droga zbyt łatwa; prestiż Rosjanina rośnie wraz ze wzrostem siły imperium, więc współmałżonek Rosjanina lub Rosjanki musi budować siłę imperium – czyli błędne koło, w które nie możemy dać się wkręcić. To nie jest droga dla młodych Polaków. Jeśli chcemy trwać, musimy wybierać trudniejszą drogę.

Chów wsobny i tkwienie w relacjach wewnątrz naszej wspólnoty etnicznej prowadzi do kulturowego i intelektualnego wyjałowienia, którego efekty są szczególnie na prawicy widoczne powszechnie, bo prawica staje się powoli odizolowanym gettem. Ileż razy można słuchać tej samej debaty o wyższości świąt Wielkiej Nocy nad świętami Bożego Narodzenia? Potrzebujemy wejścia w relacje z kimś, kto jest wystarczająco bliski, aby nie wywołać szoku i wystarczająco odległy, aby nie wiało nudą. Wejście w relacje małżeńskie z młodymi Ukraińcami i Ukrainkami może być nie tylko planem B, lecz z czasem także planem A, który w naturalny sposób połączy nasze kraje i stworzy siłę, której nikt w okolicy łatwo nie zamorzy.

Jakub Brodacki