
Pewien praski rabin, rodem z Poznania, ulepił z gliny wielką, człekokształtną postać i ożywił ją magicznym rytuałem. Tak powstał Golem, obrońca prześladowanych w XVI wieku praskich Żydów.
Legenda mówi, że Golem wpadł w szał i w końcu zaatakował tych, których wcześniej bronił. Wówczas rabin wyjął mu z ust kartkę, na której napisano po hebrajsku Emet (prawda) i Golem na powrót stał się glinianym posągiem. Inna wersja legendy głosi, że po wyjęciu kartki rabin skreślił literę e, pozostawiając słowo Met, co znaczy po hebrajsku śmierć...
Kolejne wersje legendy podają inne słowa, które ożywiały i petry/ufikowały Golema.
http://www.fler.cz/zbozi/rabbi-low-ozivuje-golema-5886242
Jedni mówią, że uciekł on swojemu twórcy, inni utrzymują, że praski rabin zmieniwszy go na powrót w posąg ukrył swoje dzieło na strychu praskiej synagogi...
I bądź tu mądry...
PS. Golem nie miał duszy (neszama), więc nie umiał mówić. Coś mi się tu nie zgadza ;-)!
PPS. Ten felietonik stanowi zainspirowany prawdziwymi wydarzeniami hołd dla tzw. powieści szkatułkowej vel sekretarzykowej, gatunku niezwykle ostatnio popularnego...
11 Comments
Jak nie wiesz, to się nie pytaj
26 February, 2016 - 09:14
Tł, nic nie rozumiem z Twojego felietonu i przyznaję się do tego w naiwności swojej, bo widzę, że nikt inny się nie ośmielił...
Poproszę o dogmatyczną wykładnię. Może być językiem kabalistów lub alchymistów.
@alchymista
26 February, 2016 - 10:46
... choć podziwiam odwagę cywilną ;-)
Ale nie zamierzam fundować Ci wykładni ;-)))
Mogę natomiast sprezentować Ci kilka tropów, tym bardziej że będą one doskonale pasowały do konwencji szkatułkowo-sekretarzykowej... ;-)))
Oto pierwszy: Niektórzy twierdzą, że Denis Diderot tworząc pojęcie"kolos na glinianych nogach" inspirował się legendą Golema... ;-)
@tł
26 February, 2016 - 11:25
Może to efekt nieortodoksyjnego tłumaczenia, bo w Nowej Biblii Gdańskiej cytat ten brzmi tak:
To pokazuje, że mimo wszystko dobrzem uczynił, Biblii nie czytając, bo musiałbym to zrobić w języku oryginału, a na to strawiłbym zbyt wiele czasu. Pierwsze tłumaczenie brzmi wręcz po alchymicku acz i odpowiednio metaforycznie, drugie brzmi - no tak jak ma brzmieć
A wracając do adremu. Oczywistym jest, że skoro kolos upadł, to i złoty cielec upaść musi. Bo przecież ludzie Solidarności - jedni świadomie, inni nieświadomie, jedni chcąc tego, inni przyzwalając na to - stworzyli złotego cielca. Nazywał się Lech Wałęsa. Nietykalny przez długie lata (bo jedność), a potem nietykalny znowu przez długie lata (bo Platforma, bo Michnik, bo ludzie humoru i tak dalej).
A i wojna ukraińsko-rosyjska ma niedostrzegany związek z tą sprawą. Ukraińcy wzięli na siebie impet natarcia i nacisk rosyjski na Polskę osłabł. Pękły niewidzialne ścięgna. Pytanie, czy starczy nam odwagi, by Pierścień Władzy wrzucić w otchłanie Orodruiny?
Za inspirację Biblią i snem Nabuchodozonora dziękuję. Niestety wygląda na to, że prędzej przeczytam w oryginale tao-te-ching, niż Biblię
@alchymista
26 February, 2016 - 11:43
Podobno Bertrand Russell na stare lata zaczął się uczyć rosyjskiego po to, aby Tołstoja w oryginale czytać, ale przedtem przynajmniej przyczytał go w przekładzie ;-)! A tak na marginesie, jaki jest Twoim zdaniem język oryginału ;-)))?
Zagadka nie okazała się zbyt trudna, prawda ;-)))!?
@tł
27 February, 2016 - 02:29
Pozostaje pytanie, czy bajkowy golem, to taka literacka aluzja, czy może coś głębszego, a jeśli tak, to co miał autor/praski rabin na myśli.
Golem pozostaje symbolem bezrozumnej potęgi, która może być użyta dla dobra uciśnionych (nie tylko Żydów), albo przeciwko nim. Wystarczy tylko magiczna karteczka, albo teczka.
Coś jak Solidarność i gruba kreska.
Pozdrawiam.
Cytat:
Jeśli będziecie żądać tylko posłuszeństwa, to zgromadzicie wokół siebie samych durniów.
Empedokles
@Danz
27 February, 2016 - 08:20
Pzdr.
PS. Ciekawe, że Golem w najbardziej rozpowszechnionej wersji legendy nie bronił Żydów przed... Polakami ;-)))!
A jaki był sens
27 February, 2016 - 20:16
@katarzyna.tarnawska
27 February, 2016 - 20:42
To ja już
28 February, 2016 - 23:07
Myślałam TŁ że wyjaśnisz mi, co znaczyła, dla Golema, tamta "kuliczka"
Serdecznie pozdrawiam!
@katarzyna.tarnawska
29 February, 2016 - 11:22
Pzdr.
Ba!
01 March, 2016 - 23:03
A Menzl jest świeżutki
Pzdr!