Victor Orban a Zaolzie

Postawienie sprawy autonomii dla Węgrów mieszkających na Zakarpaciu przez premiera Viktora Orbana wywołało w Polsce jednoznacznie krytyczną ocenę. Padły argumenty zarówno z lewa jak i z prawa. Lewica zaniepokojona jest uderzeniem Madziarów w integralność odradzącej się Ukrainy, prawica i pseudoprawica podnosi analogię do Zaolzia. Analitycy wyciągają wnioski, iż jest to owoc porozumienia energetycznego Węgier z Rosją co w dalszej perspektywie prowadzić będzie do szachowania podobnymi roszczeniami Rumunii aby ułatwić usadowienie się Rosji w rejonie cieśnin czarnomorskich.

Pozornie argumentacja bardzo rzeczowa, dla mnie jednak zaprawiona poprawnością polityczną. Otóż premier Węgier zażądał autonomii dla regionu ukraińskiego na którym Węgrzy mieszkają od 1000 lat i jednocześnie wyraźnie stwierdził że nie żąda przyłączenia tego regionu do państwa węgierskiego. Trzeba sobie postawić pytanie czy przywódca państwa ma prawo a może obowiązek troszczyć się o rodaków mieszkających poza granicami ojczyzny? Wydaje się oczywistym, że odpowiedź na to pytanie powinna być twierdząca. Czemu zatem premier Węgier nie ma prawa podjąć starań aby Węgrom mieszkającym na Ukrainie nie poprawić sytuacji?

Węgrzy z Zakrapacia nie są obywatelami UE, mimo że ich ojczyzna jest członkiem tejże organizacji. Poprzez autonomię i przyznanie podwójnego obywatelstwa Węgrzy z Zakarpacia zdobyliby możliwość podróżowania po całej Europie a także odnowić swoje kontakty z ojczystym krajem. Takich problemów nie maja Węgrzy mieszkający w Rumunii i na Słowacji. Pamiętajmy, że na Ukrainie Krym, do momentu okupacji przez Rosję, takową autonomię posiadał. Czemu zatem Węgrzy mają być gorsi do Tatarów? Posiadając obywatelstwo Węgier 25 maja ci Węgrzy głosowaliby w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Zarzut w postaci analogii do Zaolzia jest, delikatnie mówiąc mocno kulawy. Orban nie żąda udziału Węgier w rozbiorze Ukrainy wespół z Rosją  tak jak to zrobiła Polska wobec Czechosłowacji podłączając się niejako pod agresję Niemiec. Orban nie wysunął żadnych roszczeń terytorialnych. Fakt, że umową energetyczną z Rosją podjął linię polityczną sprzeczną z interesami Polski, ale kto dziś w Europie realizuje politykę wyparcia Rosji z tego rynku? Czemu małe Węgry mają samotnie rzucać się w interesie całego Zachodu pod nogi ekspansji rosyjskiej, zwłaszcza gdy w Europie nikt specjalnie się do tego nie kwapi.

Jestem zdecydowanym przeciwnikiem  układania się z Rosją i takie poczynania nie budzą mojej sympatii. Niemniej jednak przywódca Węgier stanął przed dylematem czy w imię strategii postawić tamę rosyjskim wpływom, czy też taktycznie wykorzystać chwilową niszę jaką dla Węgrów stanowi napięcie w relacjach USA-Rosja. Zwłaszcza, że w tym samym czasie Francja robi interesy z Putinem sprzedając mu broń! Premier Orban wybrał budowanie państwa i narodu korzystając z przejściowo korzystnej sytuacji. Być może cena tego będzie słona, ale z pewnością Węgrzy pracują na to aby mieli czym się "opłacić".

Zadajmy sobie pytanie co Polska robi w tej sytuacji. Otóż ani nie buduje swojego potencjału ani nie zwalcza wpływów rosyjskich. A czy Polska nie powinna wystąpić z żądaniem autonomii dla Wileńszczyzny? Zwłaszcza w obliczu jawnie wrogiej Polakom na Wileńszczyźnie polityce władz litewskich. Jaki jest efekt zaniedbań polskich władz w tej kwestii? Otóż Wilniuki pozostawieni sami sobie skazani zostali na sojusz z tamtejszą mniejszością rosyjską, którą bez żadnych ogródek "opiekuje się" Kreml. W efekcie kandydat na prezydenta Litwy pan Waldemar Tomaszewski paradował z rosyjską wstążką pominąwszy barwy litewskie. Czy Orban ma dopuścić do tego aby przywódca Węgrów na Zakarpaciu zrobił coś podobnego?

 Vitkor Orban prowadzi politykę w interesie Węgrów w takich warunkach jakie istnieją. Nie ma ambicji do przewodzenia w tej części Europy bo i Węgry nie są państwem z takim potencjałem aby mieć ku temu podstawy. Takie ambicje miał śp. Prezydent Lech Kaczyński, ale On korzystał z pozycji Polski, którą skutecznie budował. Obecne posunięcia Viktora Orbana, gdyby miały miejsce w sytuacji jaką kreował śp. Lech Kaczyński przy wsparciu USA  jednoznacznie dyskwalifikowałyby w mojej ocenie tego polityka. Dziś jednak Węgry Viktora Orbana nie mają w regionie i właściwie w świecie żadnego sojusznika, na którym mogłyby się realnie oprzeć w swej polityce. Stąd posunięcia, które doraźnie wzmacniają pozycję tego państwa trzeba uznać za inwestycję w przyszłość. Jeśli Zachód solidarnie nie powstrzyma ofensywy Putina to Węgry znajdą się na drodze pochodu Rosji. Korzystniej jednak dla Budapesztu będzie wówczas mieć za sobą w takiej chwili rodaków z Zakarpacia niż jako przyczółek do jakiejś nowej "Węgierskiej Republiki Ludowej".

fot. www.hungarianambiance.com