Historia

Krytyka zmiany stosunku Warszawy do Izraela spowodowała w 1986 roku wyrzucenie z Polski arabskiego dziennikarza Michela Mounayera.            Wedle zebranych przez SB informacji  Mounayer „chciał uchodzić” za osobę dobrze zorientowaną w sprawach polskich, a jego poglądy polityczne sytuowały go wśród zwolenników tygodnika „Rzeczywistość” oraz Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald”.            Nie tylko...

W dniu 1 sierpnia 1981 roku dokonano w Warszawie nieudanego zamachu na palestyńskiego terrorystę Abu Dauda.            W latach 70. i 80.  terroryści z organizacji Czarny Wrzesień, z Organizacji Abu Nidala (ANO), organizacji Carlosa, Frakcji Czerwonej Armii oraz Irlandzkiej Armii Republikańskiej korzystali z pomocy i gościny państw bloku wschodniego, w tym PRL             Na początku lat 80. kilkukrotnie przyjeżdżał do Polski słynny Carlos alias...

Kreml widział w Watykanie niezwykle groźnego konkurenta w rywalizacji o rząd dusz.         Papież Pius XI w encyklice „Quadragesimo anno" z 1931 roku potępił komunizm i teorię walki klasowej.          Po agresji sowieckiej na Polskę w 1939 roku papież Pius XII potępił ten akt. Podobną reakcję Watykanu wywołała agresja ZSRS na Finlandię.          Po wybuchu wojny sowiecko-niemieckiej Radio Watykańskie rozpoczęło...

W czasie II wojny Stalin wykorzystał Żydów dla uzyskania wsparcia Zachodu dla Związku Sowieckiego.         Po przejęciu władzy przez bolszewików Lenin zwalczał antysemityzm, uważając, że jest on przeżytkiem myślenia burżuazyjnego i godzi w trwałość jego reżimu, w którym wiele ważnych stanowisk zajmowali Żydzi.         Jego następca, Stalin nie znosił Żydów. Posługiwał się antysemityzmem już podczas walki z Trockim o władzę w latach 20. Nastroje...

Starsi ludzie pamiętają do dziś, jak w latach 1944 i 1945  byli "wyzwalani". Brutalnie wyrwany z rąk rower lub zegarek (słynne dawaj czasy - Давай часы!). Ale zapominają o zrabowanych większych wartościach metodycznie wywożoonych wtedy  przez sowiecką armię specjalnymi pociągami na wschód.   Jelenia Góra. W dniu 01.09.1945, podczas przejęcia przedsiębiorstwa Heine&Seifart GmbH od wojskowych władz radzieckich na rzecz Skarbu Państwa Polskiego, ustalono na podstawie zapisów księgowości...

Podpisana w styczniu 1934 roku polsko-niemiecka deklaracja o niestosowaniu przemocy była świadectwem zasadniczego zwrotu niemieckiej polityki zagranicznej po przejęciu władzy przez Hitlera.       Po dojściu Hitlera do władzy Francja nadal była gotowa poprzeć roszczenia rewizjonistyczne Niemiec dotyczące m.in. Gdańska oraz „polskiego korytarza”. Francuski ambasador w Warszawie Jules Laroche w lutym 1933 roku zapewniał swego niemieckiego kolegę Hansa von Moltke, iż „w dawnych czasach rozczłonkowanie...

Druga pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny nie spełniła nadziei władz komunistycznych.             Po wprowadzeniu stanu wojennego, władze komunistyczne nie zgodziły się na pielgrzymkę papieża w 1982 roku. Po skutecznej rozprawie z opozycją oraz zawieszeniu w dniu 31 grudnia 1982 roku stanu wojennego, rząd PRL zgodził się na wizytę Jana Pawła II w kraju.             Najważniejsze ustalenia w kwestii pielgrzymki papieskiej zapadły w czasie posiedzeń...

Po wprowadzeniu stanu wojennego, w końcu grudnia 1981 roku prezydent Ronald Reagan wprowadził sankcje wobec PRL.          Na ich podstawie strona amerykańska wstrzymała rozmowy na temat przyznania Warszawie pożyczki (470 milionów dolarów) na zakup artykułów zbożowych oraz gwarancji kredytowych, a także wypowiedziała przywileje lotnicze dla LOT na amerykańskim terytorium oraz cofnęła prawo połowu ryb przez polskie trawlery na amerykańskich wodach terytorialnych.     ...

Na jesieni 1919 roku rozpoczęły się przygotowania do operacji militarnej, której celem było wyparcie bolszewików z Dyneburga i przekazanie Łotyszom tego ważnego miasta.               W wyniku ofensywy, prowadzonej od sierpnia do października 1919 roku wojska polskie osiągnęły na froncie północno-wschodnim linię rzeki Dźwiny, dochodząc po Połock, a następnie linię rzeki Berezyny wraz z Borysławem i Bobrujskiem.           ...

Członkowie Episkopatu mieli różne poglądy na rolę Kościoła po wprowadzeniu stanu wojennego.          W kolejnych miesiącach 1982 roku Kościół prowadził z władzami rozmowy mające na celu zwolnienie choćby części internowanych oraz złagodzenie rygorów stanu wojennego. Równocześnie zajmowano publicznie wstrzemięźliwe stanowisko wobec kwestii o charakterze politycznym. Najistotniejsze było krytyczne podejście do manifestacji opozycji związanych z rocznicą zawarcia „Porozumień...

Wydarzenia Czerwca 1976 oraz postawa wobec nich biskupów i duchowieństwa spowodowały, że jednym z najważniejszych celów SB było niedopuszczenie do współpracy Kościoła ze środowiskami opozycyjnymi.            Poczynione przez ekipę Gierka ustępstwa wobec Kościoła znacząco wzmocniły jego pozycję społeczną. Jak zauważył z właściwą sobie przenikliwością Stefan Kisielewski: „Każdy nowy pierwszy sekretarz, czyli dyrektor partii, niepewny jeszcze swej popularności, stara się na...

Gen. Kazimierz Sosnowski oraz płk Ignacy Matuszewski należeli do zdecydowanych krytyków układu Sikorski-Majski.         W przededniu wojny francusko-niemieckiej płk Matuszewski bezowocnie prosił Sikorskiego o przydział wojskowy, chcąc walczyć w armii polskiej jako szeregowiec. Został jednak negatywnie zweryfikowany przez komisję lekarską.         Po klęsce Francji gen. Sosnkowski wraz z innymi członkami rządu przedostał się do Wielkiej Brytanii. Natomiast płk Matuszewski w...

Wieloletnie starania ks. Hrynyka uwieńczone zostały mianowaniem go w 1967 roku  generalnym wikariuszem dla obrządku greckokatolickiego w Polsce.            Zacięta rywalizacja między duchowieństwem prawosławnym a greckokatolickim o wpływy wśród wiernych na terenach poukraińskich sprawiła, iż władze lokalne, zgodnie z instrukcjami z Warszawy, zaczęły  stosować dotkliwe sankcje w postaci zamykania cerkwi, w których  odprawiano nabożeństwa greckokatolickie.    ...

Po 1945 roku ks. Bazyli Hryniuk stał się jednym z najważniejszych przedstawicieli Kościoła greckokatolickiego w Polsce.            Ks. Bazyli Hrynyk urodził się 27 grudnia 1896 roku w Koszelowie pow. Żółkiew, jako jedno z pięciorga dzieci Jakuba i Paraskewii z domu Stehnij.  Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w sierpniu 1915 roku w Gimnazjum we Lwowie został powołany do armii austro-węgierskiej. Po rozpadzie  monarchii Habsburgów w 1918 przez krótki czas był żołnierzem...

Jerzy Braun urodził się w 1901 roku w Dąbrowie Tarnowskiej, w zaborze austriackim. Od najmłodszych lat włączył się w działalność harcerstwa, które wpłynęło na jego  przeświadczenie o wadze służby dla ojczyzny.           Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a po jej zakończeniu poświęcił się działalności publicystycznej, jako redaktor „Gazety Literackiej” w Krakowie, ale  przede wszystkim dwutygodnika, a następnie miesięcznika „Zet” (1932-1939).  ...

W 1969 roku pułkownik Klemens Nussbaum uciekł wraz z rodziną do Izraela.            W kilka tygodni po wojnie sześciodniowej (toczonej przez Izrael z państwami arabskimi), która stała się pretekstem do rozpętania przez ówczesne kierownictwo MON czystki antysemickiej, w lipcu 1967 roku zaproponowano mu przejście na znacznie mniej eksponowane stanowisko w systemie Obrony Terytorialnej Kraju. Po jego zdecydowanej odmowie został  skierowany na komisję lekarską, która stwierdziła...

W warunkach panującego powszechnie we Lwowie strachu i coraz większej groźby aresztowania nikt nie mógł czuć się bezpiecznie. Jak zawsze w takiej sytuacji, uzewnętrzniły się dwie skrajne postawy ludzkie: kolaboracja i opór.          W przypadku tej pierwszej, takich, którzy jej ulegali, można było zaobserwować już od pierwszych dni obecności Sowietów w mieście. Dotyczyło to przede wszystkim wielu twórców kultury, którzy z różnych powodów...

W dniu 22  września 1939 roku Lwów został zajęty przez jednostki sowieckie.          W okresie międzywojennym we Lwowie mieszkało ponad 310 tysięcy osób (63,48% - Polacy, 11,25% - Ukraińcy, 24,12% - Żydzi, 0,78% - Niemcy).          Miasto było jedyną w Europie siedzibą diecezji czterech różnych obrządków: łacińskiej (Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zwana potocznie Katedrą Łacińską), ormiańskiej (Katedra...

Wileńscy Żydzi w olbrzymiej większości z radością powitali wejście sowieckich wojsk do Wilna we wrześniu 1939 roku.         Spośród 200 tysięcy mieszkańców Wilna Polacy stanowili 66%, Żydzi 28%, Białorusini 5%, Rosjanie 4% a Litwini niespełna 1,5 %.            Stosunki polsko-żydowskie układały się znacznie lepiej niż na innych terenach wschodnich województw II RP. Na Uniwersytecie Stefana Batorego nie wprowadzono w 1937 roku  – wzorem...

Wrogi stosunek części ludności kresowej, w tym zwłaszcza żydowskiej, wobec państwa polskiego przybierał różne formy, między innymi zbrojnych wystąpień przeciw jednostkom Wojska Polskiego i polskim władzom państwowym.          Wśród witających Sowietów  przeważała żydowska młodzież oraz biedota. Natomiast pewna część Żydów – sympatyków organizacji syjonistycznych, przedstawicieli gmin żydowskich, przedsiębiorców, kupców  – odniosła się do...

Dokonany we wrześniu 1939 roku rozbiór Polski stanowił przede wszystkim sukces Stalina.          Po agresji sowieckiej na Polskę w 1939 roku rządy francuski i brytyjski zachowując poprawne stosunki z Moskwą pragnęły przede wszystkim nie dopuścić do  pogłębienia sojuszu niemiecko-sowieckiego. Z tej też przyczyny ambasadorzy obu państw wywierali w dniu 17 września 1939 roku nacisk na rząd RP, aby nie ogłaszał stanu wojny między Polską a ZSRS.          ...

Od początku drugiej dekady września 1939 roku ukraińscy nacjonaliści rozpoczęli ataki na wycofujące się polskie oddziały.              W kolejnych dniach zbrojne wystąpienia Ukraińców odnotowano niemal w każdym powiecie Małopolski Wschodniej. Przykładowo pod Jawornikiem Ruskim i Rzęsną Ruską k. Lubaczowa doszło do starć wojska z grupami uzbrojonych Ukraińców. O ich aktywności donoszono z Synowódzka (napad na pociąg), działali także w Podhorcach, Borysławiu, Truskawcu,...

Na wiosnę 1939 roku doszło do wzrostu antypolskiej aktywności ukraińskich nacjonalistów.         Jednym z istotnych czynników, który wpływał na negatywne nastawienie mniejszości ukraińskiej do II Rzeczypospolitej, była znaczna część duchowieństwa greckokatolickiego, które po włączeniu do Polski Galicji i Wołynia oraz uznaniu międzynarodowym wschodniej granicy Polski, wzywało do bojkotu wyborów, a nawet odmawiało odprawiania nabożeństw po tragicznej śmierci prezydenta RP...

Po niemieckim ataku na Polskę także Stalin kończył przygotowania do agresji na swego zachodniego sąsiada.          W trakcie rozmowy z sekretarzem generalnym Komitetu Wykonawczego Kominternu Giergijem Dymitrowem w dniu 7 września 1939 roku sowiecki przywódca określając Polskę jako państwo faszystowskie, które gnębi między innymi Białorusinów i Ukraińców, podkreślił, że „ w obecnych warunkach zniszczenie tego państwa oznaczałoby, że będzie o jedno państwo faszystowskie mniej! Nie...