Historia

W końcu maja 1905 roku rosyjska Eskadra poniosła druzgoczącą klęsce z Japończykami w bitwie pod Cuszimą.     Wedle otrzymanych rozkazów Eskadra miała przełamać japońską blokadę oraz przedrzeć się do Władywostoku. Rożestwieński zamiast wysłać część szybkich jednostek na wody południowej Japonii, aby zdezorganizować linie zaopatrzeniowe i naruszyć koncentrację japońskiej Połączonej Floty w Cieśninie Koreańskiej, postanowił desperacko iść przez Cieśninę Koreańską, licząc wyłącznie na sprzyjające warunki meteorologiczne (...

Runęli przez ogień straceńcy, Niejeden z nich dostał i padł... Jak ci, z Somosierry szaleńcy, Jak ci, spod Rokitny, sprzed lat... To słowa drugiej zwrotki "Czerwonych maków". Trzynastego czerwca 1915 roku II szwadron II dywizjonu kawalerii II Brygady Legionów zaatakował pod wsią Rokitna pozycje rosyjskie. Polscy ułani przedarli się przez trzy linie okopów wroga. Z 64 atakujących na pozycje powróciło 6. Zginęło 17 żołnierzy oraz dowódca Rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz. Po 1918 roku, Rokitna...

W marcu 1968 roku oddział amerykańskich żołnierzy wykrwawiony w walkach z partyzantami Viet Kongu wkroczył do wioski My Lai. Choć nie było tam wroga, Amerykanie nie wytrzymali nerwowo i otworzyli ogień. W masakrze zginęło ponad 300 mieszkańców wioski: dzieci, kobiet i starców. Dla amerykańskiej opinii publicznej wiadomość o rzezi w My Lai była szokiem. Ta i inne, podobne informacje, sprawiały, że w społeczeństwie narastał opór przeciwko wojnie. Coraz powszechniej zaczęto nazywać ją „brudną wojną”. Jeszcze...

Ostateczny termin inwazji wyznaczono na 5 czerwca. Tymczasem zła pogoda uniemożliwiała przeprawę przez Kanał La Manche. Głównodowodzący gen. Eisenhower zgodził się poczekać jeden dzień dłużej. Szóstego czerwca 1944 r. 3000 statków i 2500 łodzi desantowych wiozących 156 tysięcy żołnierzy, w eskorcie 500 okrętów wojennych ruszyło w stronę wybrzeży Francji. Nieco wcześniej wystartowały 822 samoloty transportowe i szybowce wiozące amerykańskich i brytyjskich komandosów. Z powietrza lądowanie miało wspierać og...

W połowie czerwca 1920 roku  polskiej 3 armii, dowodzonej przez gen. Rydza-Śmigłego udało się przerwać okrążenie i wycofać z Kijowa.       Po dokonaniu wyłomu w polskich pozycjach pod Samhorodem i wyjściu na tyły Polaków, Budionny ruszył na północny-zachód w celu przecięcia linii kolejowej Koziatyn-Fastów. Wyście na tę linię miało stanowić podstawę wyjściową do ataku na Berdyczów i Koziatyn. Pojawienie na tyłach bolszewickiej jazdy zaskoczyło Polaków.  Dowó...

Gen. Manstein wziął udział dopiero w drugiej fazie niemieckiego ataku na Francję w 1940 roku.     Generał Manstein – twórca planu ofensywy na Zachodzie, w pierwszych dniach kampanii skazany był – jako dowódca XXXXVII korpusu armijnego, na rolę biernego widza śledzącego marsz Guderiana w stronę kanału La Manche. Nie miał też wpływu na wstrzymanie przez Hitlera dalszej ofensywy w dniu 17 maja 1940 roku, co oznaczało utratę jednego decydującego dnia marszu w kierunku wybrzeży kanału La Manche....

W dniu 17 lutego 1940 Hitler zaaprobował nowatorski plan generała Ericha Mansteina ataku na Francję.     Erich Manstein urodził się 24 listopada 1887 w Berlinie jako Fritz Erich von Lewinski w arystokratycznej rodzinie o dużych tradycjach wojskowych. Wkrótce po urodzeniu został adaptowany przez młodszą bezdzietną siostrę swej matki – Helwig i jej męża Georga von Mansteina.    W 1900 roku wstąpił do Królewskiego Pruskiego Korpusu Kadetów, po ukończeniu którego dołączył jako...

W wyniku klęski w bitwie pod Gorlicami Rosjanie zmuszeni zostali latem 1915 roku do wycofania się z ziem Królestwa Polskiego.      W końcu kwietnia 1915 roku oddziały niemieckiej 11 armii, liczące prawie 130 tysięcy żołnierzy,  zajęły wyznaczone im pozycje w rejonie Gorlic. Na północ od niej znajdowała się austro-węgierska 4 armia, której pozycje sięgały do Wisły. Łącznie do uderzenia na rosyjskie pozycje szykowało ponad 217 tysięcy żołnierzy, wspieranych przez ponad tysiąc dział i 70 moździerzy...

W czasie II wojny światowej Sikorski dążył do podważenia legendy Marszałka.      12 marca 1940 roku płk Witold Radecki-Mikulicz, szef gabinetu ministra spraw wojskowych gen. Sikorskiego podpisał z upoważnienia swego przełożonego zarządzenie nakazujące 19 marca, w dniu imienin Marszałka, odprawienie mszy żałobnych „we wszystkich stacjach, obozach i ośrodkach wyszkolenia wojska polskiego”. Inicjatorem wydania tego rozkazu był gen. Kazimierz Sosnkowski – Komendant Główny Związku Walki Zbrojnej oraz...

Utrata państwowości polskiej, usunięcie i prześladowanie przez zaborców polskich symboli narodowych, niewątpliwie przyczyniły się do otaczania ich przez społeczeństwo szczególną czcią i szacunkiem. Zwłaszcza wyraźnie widać to na przykładzie sztandarów wojskowych, gdyż to one opatrzone orłami polskimi, niesione przez legionistów, żołnierzy Księstwa Warszawskiego, powstańców 1831 i 1863 roku, najdobitniej pokazywały trwanie polskości wbrew wszelkim usiłowaniom zaborców.     Przez cały...

W dniu 25 maja 1926 roku Symon Petlura został zamordowany w Paryżu przez Szlomę Szwarcbarda.      Symon Petlura urodził się 22 maja 1879 roku w Połtawie w rodzinie dorożkarza. W młodości związał się z ruchem socjaldemokratycznym – w 1900 roku został członkiem Ukraińskiej Partii Rewolucyjnej (od 1905 noszącej nazwę -  Ukraińskiej Socjal-Demokratycznej Partii  Robotniczej). Po rewolucji lutowej dowodził Hajdamackim Koszem Słabodzkiej Ukrainy, a następnie wszedł w skład rządu wyłonionego przez Centralną Rady...

W latach 1945–47 na terenie Puszczy Knyszyńskiej funkcjonowało wiele oddziałów partyzanckich polskiego podziemia niepodległościowego. Największym z nich było działające od wiosny 1945 r. Zgrupowanie krypt. „Piotrków” Rejonu „F” (białostockiego) AKO dowodzone przez przewodnika samoobrony rejonu ppor./por. Hieronima Piotrowskiego „Jura”. Jego utworzenie było odpowiedzią AKO na działalność komunistycznego aparatu represji wymierzoną w struktury podziemia niepodległościowego oraz...

W marcu 1920 roku rozpoczęły się polskie przygotowania na wyprawy kijowskiej.        Z uwagi na przewagę liczebną przeciwnika Wojsko Polskie nie było zdolne do ofensywy jednocześnie na całym froncie wschodnim. Koniecznym stała się więc obrona jednego z dwóch odcinków frontu – białoruskiego lub ukraińskiego – i przygotowanie ofensywy na jednym tylko kierunku. Przyjęta zasada kolejnego pobicia rozdzielonych wojsk wroga była jak najbardziej słuszna, wymagała wszakże właściwego wyboru kierunku...

W latach 30. doszło do znacznych podziałów w Związku Legionistów Polskich.       Zdobycie władzy przez obóz piłsudczykowski w maju 1926 roku doprowadziło do przejściowej konsolidacji ruchu kombatanckiego w Polsce, którego wyrazem było utworzenie w lutym 1928 roku Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. W skład nowej organizacji weszli przedstawiciele Stowarzyszenia Rezerwistów i Byłych Wojskowych, Związku Legionistów Polskich, Ogólnego Związku...

Wkrótce po śmierci profesora Jana Łukasiewicza z jego mieszkania w Dublinie ukradziono znaczną część jego archiwum naukowego.                   Jan Łukasiewicz był jednym z najwybitniejszych logików XX wieku. Jako pierwszy stworzył system logiki niearystotelesowskiej – logikę trójwartościową (gdzie oprócz dwóch wartości prawdy i fałszu wprowadził trzecią wartość: obiektywną możliwość prawdy i fałszu). Ponadto wraz ze...

Żołnierze Legionów Polskich Święta Wielkanocne często spędzali na boisku piłkarskim.      Wielkanoc 1915 roku żołnierze 5 pułku piechoty I Brygady Legionów Polskich spędzili w okopach w Imielnicy.      W dniu 4 kwietnia 1915 roku po wizycie w kościele „do świątecznego śniadania – zapisał w dzienniku Wacław Lipiński - szykujemy się uroczyście. Przybraliśmy stół, rozłożyliśmy wszelkie zapasy, by jak najbardziej zimitować „domową” Wielkanoc. O jedenastej (...

Żołnierze Legionu „Condor” uczestniczyli w walkach aż do ostatecznego zwycięstwa armii gen. Franco.        Przerwa w walkach po operacji w kraju Basków stworzyła okazję do zmiany na stanowisku dowódcy Legionu.  Gen. Sperrle był bardzo krytycznie nastawiony do poczynań dowództwa powstańców, przez co jego stosunki z gen. Franco były, delikatnie mówiąc, nienajlepsze. W tej sytuacji marszałek Goering zdecydował o wysłaniu w jego miejsce gen. Hellmutha Volkmanna....

W obliczu ogromnej pomocy sowieckiej dla rządu w Madrycie na początku listopada 1936 roku Hitler zadecydował o zwiększeniu wsparcia dla gen. Franco - zaczęto tworzyć w tajemnicy Legion „Condor”.           W dniu 31 października 1936 roku do Hiszpanii przyleciał gen. Hugo Sperrle, który – pod pseudonimem „Sander” – objął dowództwo formującego się Legionu.  Pomimo niechęci do ruchu narodowosocjalistycznego, w  1935 roku został dowó...

W końcu lipca 1936 roku Hitler zadecydował o wysłaniu na pomoc gen. Franco kilkunastu samolotów transportowych.     Po wybuchu powstania przeciwko rządom Frontu Ludowego podstawowym problemem powstańców był przerzut żołnierzy Afrykańskiego Korpusu Kolonialnego na Półwysep Iberyjski. Wobec opanowania przez siły rządowe większości floty wojennej przerzut wojsk możliwy był jedynie drogą lotniczą. Powstańcy dysponowali jedynie trzema samolotami transportowymi  Fokker FVII.     W tej...

W 1935 roku gen. Kazimierz Sosnkowski został przewodniczącym Komitetu dla Spraw Uzbrojenia i Sprzętu.      W 1920 roku gen. Kazimierz Sosnkowski, piastujący wówczas funkcję ministra spraw wojskowych, utworzył Komitet Uzbrojenia Armii, którego zadaniem było: analizowanie i ocenianie wniosków Sztabu Generalnego i Ministerstwa Spraw Wojskowych w zakresie organizacji i uzbrojenia armii; ustalanie typów uzbrojenia i sprzętu technicznego oraz zasad taktycznych ich użycia; rozpatrywanie i ustalanie...

Lucjan Antoni Szymański, (1897-1945) kawalerzysta I wojny 1916-17; wojny polsko sowieckiej 1918-21 (dowborczyk – Legia Oficerska, potem w 1 pułku strzelców konnych w wyprawie kijowskiej, bitwie warszawskiej i niemeńskiej) oraz wojny 1939 roku (II zastępca dowódcy 11 pułku ułanów). Po ucieczce w październiku z niewoli niemieckiej, w okresie 1940-44 inspektor obwodów ZWZ i AK; pseudonimy w kennkarcie Lucjan Kamiński, w konspiracji Janczar, Garda. Ostatni dowódca podokręgu AK „Białowieża”...

W końcu lat 20. uaktywnili się zwolennicy programu kolonialnego II RP.      Głównym inicjatorem i propagatorem programu kolonialnego stał się były konsul RP w Kurytybie Kazimierz Głuchowski, z którego mieszkaniu odbyło się w 1927 roku zebranie działaczy Ligi Morskiej i Rzecznej (od 1930 roku Ligi Morskiej i Kolonialnej), na którym postanowiono założyć Związek Pionierów Kolonialnych. Oficjalnie Związek powstał w dniu 8 lutego 1928 roku, a jego celem było podjęcie „aktywnej pracy, a nawet...

Wojciech Jóźwiak w plastyczny i literacki sposób przedstawia wizję terytorium Rusi i Rosji. Daję to jako wpis, a nie jako "nie przegap", bo sądzę, że na tę sprawę warto zwrócić baczną uwagę. Gdyby ktoś przyglądał się Rusi – jeszcze nie Rosji – pod koniec wieku XIV, na początku XV, widziałby tam trzy lub pewniej cztery „duchy” – egregory, duchy zbiorowości, każdy skupiony na pewnym terytorium, przypisany do krainy i każdy z inną, własną opcją geopolityki. - stwierdza Jóźwiak...

Generał Orlicz-Dreszer był gorącym zwolennikiem programu kolonialnego II RP.      W licznych przemówieniach wygłaszanych na forum Ligi Generał trafnie wskazywał na związek pomiędzy polskim kryzysem gospodarczym a demograficznym, na fakt zamykania przez kraje Europy Zachodniej swych granic przed emigracją zarobkową z Polski, w związku z czym ukazywał rozwiązanie w postaci akcji osadniczej na słabo zaludnionych terenach Ameryki Południowej i Afryki oraz nastawienia polskiej gospodarki na rynki pozaeuropejskie....