Historia

Opisując hiszpańską wojnę domową niezwykle rzadko wspomina się ochotników, którzy przybyli na Półwysep Iberyjski, aby walczyć  po stronie frankistowskiej kontrrewolucji.           Po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej, rząd francuski w dniu 1 sierpnia 1936 roku  zaproponował utworzenie Międzynarodowego Komitetu Nieinterwencji, zrzeszającego  państwa, które zobowiążą się, że nie będą w żaden sposób wspierać ani jednej ze stron...

Lecimy do Polski. Uhonorować polskich żołnierzy, którzy walcząc na frontach II wojny światowej u boku kanadyjskich towarzyszy broni, oddali życie w nadziei, że kiedyś powrócą do ojczyzny. Ci, którzy zginęli, pozostali na cmentarzach Normandii, ci którzy przeżyli pozostali na emigracji, albo powrócili za żelazną kurtynę, i bardzo często trafiali do ubeckich kazamatów, otrzymywali wyroki śmierci, tracili prawa publiczne a ich ciała wrzucano do dołów, które nigdy nie miały zostać grobami,...

Jan Mazurkiewicz „Radosław” odegrał czołową rolę w akcji ujawniania się b. żołnierzy Armii Krajowej na jesieni 1945 roku.            Jan Mazurkiewicz urodził się 27 sierpnia 1896 roku we Lwowie. Dzieciństwo spędził w Złoczowie, małym miasteczku we wschodniej Galicji, gdzie jego ojciec miał zakład bednarski. Po przeniesieniu się rodziny w 1911 roku do Lwowa uczył się w VII Gimnazjum Miejskim, jednocześnie działając w ruchu skautowskim, był też członkiem Towarzystwa Gimnastycznego...

W połowie września 1939 roku ks. prymas August Hlond opuścił Polskę udając się do Rzymu.          Wybuch wojny zastał prymasa Hlonda w Poznaniu. „Około godz. 6.50, -  zapisał w dzienniku - gdy przechodzi­łem przez salon tronowy, usłyszałem straszliwą detonację, po której nastąpiły dalsze (...). Poszedłem do aparatu radiowego w pracowni, sły­szę szyfry wojskowe, a potem z Warszawy wiadomość, że wojska nie­mieckie bez zapowiedzi przekroczyły w różnych punktach granicę pol...

Od początku swej misji w Bukareszcie Roger Raczyński dążył do ponownego zacieśnienia relacji polsko-rumuńskich.          Zasadnicza różnica zdań między królem a ministrem spraw zagranicznych w sprawie stosunku do Węgier i Niemiec, doprowadziła w drugiej połowie grudnia 1938 roku do dymisji Comnena. Jego następcą został  Grigore Gafencu, „zdaje sobie niewątpliwie sprawę – oceniał w styczniu 1939 roku polski ambasador -  że objął tekę w ciężkim momencie, że ma wiele bardzo...

Niekonsekwentna polityka Wielkiej Brytanii i Francji umożliwiła Niemcom zdobycie Norwegii na wiosnę 1940 roku.            Wszelkie ewentualne działania aliantów na rzecz powstrzymania eksportu do Niemiec szwedzkiej rudy żelaza przez norweski port w Narwiku  oznaczałyby pogwałcenie norweskiej neutralności. Nic więc dziwnego, iż Londyn uważał, że dopiero jakakolwiek niemiecka akcja zbrojna skierowana przeciw Norwegii może posłużyć jako doskonałe usprawiedliwienie dla alianckiej interwencji...

W czasie II wojny światowej relacje pomiędzy gen. Sosnkowskim a obozem piłsudczykowskim dalekie były od ideału.         Po śmierci Józefa Piłsudskiego najważniejsi przedstawiciele obozu piłsudczykowskiego zadecydowali o powierzeniu funkcji Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych gen. Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu, a nie najstarszemu stopniem gen. Kazimierzowi Sosnkowskiemu, legendarnemu Szefowi sztabu I Brygady Legionów, dowódcy Armii Rezerwowej w 1920 roku oraz wieloletniemu ministrowi spraw...

W sierpniu 1918 roku Niemcy ostatecznie utracili inicjatywę strategiczna na froncie zachodnim.           W trakcie dotychczasowych walk straty obu stron były podobne i wyniosły odpowiednio 240 tysięcy w armii niemieckiej i 220 tysięcy w armiach alianckich. O ile jednak  miejsce poległych, rannych i wziętych do niewoli Francuzów i Anglików zajmowały świeże, dobrze wyposażone dywizje amerykańskie, to Niemcom coraz trudniej było uzupełnianie strat.         ...

Wojna o niepodległość Finlandii zakończyła się w połowie maja 1918 roku wyparciem z terytorium kraju ostatnich jednostek bolszewickich.         W celu zasadniczego zwiększenia liczebności armii w połowie lutego 1918 roku Senat, na żądanie Mannerheima, wprowadził powszechny obowiązek wojskowy, w wyniku którego wszyscy mężczyźni zdolni do noszenia broni, pomiędzy 21 a 40 rokiem życia, zostali powołani w szeregi armii. Z tych rekrutów utworzono 18 wydzielonych batalionów, które połączono...

W końcu XIX wieku Rosja doprowadziła do pełnej unifikacji Finlandii z resztą Imperium.               Następca Aleksandra III, jego syn Mikołaj II, kontynuował politykę ojca unifikacji Finlandii z resztą Imperium Rosyjskiego. W 1899 roku generał-gubernatorem został, znany z reakcyjnych i wielkorosyjskich przekonań, Nikołaja Bobrikowa, którego zadaniem była ostateczna likwidacja armii Wielkiego Księstwa, wprowadzenie języka rosyjskiego, jako urzędowego w pracy administracji...

W marcu 1923 roku władze bolszewickie skazały na śmierć abpa Jana Cieplaka.        W grudniu 1922 roku  na rozkaz Lenina zamknięto wszystkie kościoły Petersburga. Równocześnie zbrojne bandy wdarły się do kościołów, dewastując wnętrza, profanując Najświętszy Sakrament, zabierając nie tylko pozłacane naczynia liturgiczne, ale także wota, a nawet plądrując krypty, w których spoczywały ciała biskupów i dobrodziejów parafii.    ...

Niemal natychmiast po przejęciu władzy bolszewicy rozpoczęli bezpardonową walkę z religią i rosyjską Cerkwią          Następnego dnia po przewrocie zdominowany przez bolszewików zjazd rad ogłosił Dekret o ziemi, który przewidywał między innymi nacjonalizację całej ziemi cerkiewnej i klasztornej. Cztery dni po ogłoszeniu dekretu przekazano klasztory pod Zarząd Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych. Jednocześnie upaństwowiono wszystkie  szkoły cerkiewne (akademie, seminaria, szkoły...

Represje władz komunistycznych zdusiły marcowy bunt młodego pokolenia.          Na uczelniach wrocławskich w dniu 16 marca zakończono strajk i zaprzestano okupacji uczelni wyższych. Komisja zrzeszająca przedstawicieli wszystkich wrocławskich szkół wyższych przyjęła projekt „Uchwały końcowej”. Protest nie skończył się z zakończeniem strajku, postanowiono działać w ramach powołanego Komitetu Międzyuczelnianego, który miał za zadanie komunikować się z innymi ośrodkami akademickimi w...

Wiec studencki w dniu 8 marca 1968 roku zapoczątkował bunt młodego pokolenia przeciwko władzy komunistycznej.         W sytuacji trwającego napięcia politycznego w środowiskach twórczych i naukowych, związanego z zaostrzeniem przez władze PRL systemu cenzury oraz pogarszającej się sytuacji gospodarczej, kierownictwo PZPR podjęło w końcu 1967 roku decyzję o ograniczeniu liczby przedstawień, a następnie o zdjęciu ze sceny w Teatrze Wielkim przedstawienia Dziadów Adama Mickiewicza w reżyserii...

Koncepcja „Mitteleuropy” miała zapewnić Niemcom dominację w Europie.      Na przełomie XIX i XX wieku w Niemczech powstało szereg teorii geopolitycznych, nawiązujących do takich pojęć jak „przestrzeń życiowa”, „ekspansja na wschód”, wzywających do zjednoczenia wszystkich Niemców w jednym państwie. Propagowały one dominację Niemców w Europie oraz usprawiedliwiały wojnę jako właściwą drogę do zrealizowania zamierzonych celów politycznych.   ...

W traktacie podpisanym w lutym 1918 roku w Brześciu państwa centralne przekazały państwu ukraińskiemu ziemie polskie – Chełmszczyznę i część Podlasia.         W trakcie rokowań pokojowych z Rosją bolszewicką, w końcu grudnia 1917 roku Niemcy i Austriacy do rozmów niespodziewanie zaprosili także Ukraińców. Najważniejszym celem Berlina było oderwanie Ukrainy od Rosji i przekształcenie jej w niemiecki protektorat.         W dniu 1 stycznia 1918 roku do Brześcia...

W grudniu 1917 roku rozpoczęły się rokowania pokojowe państw centralnych z Rosją bolszewicką.       Po zdobyciu władzy w wyniki przewrotu październikowego głównym celem bolszewików było utrwalenie władzy i rozszerzenie jej na cały kraj. Cel ten mógł zostać zrealizowany jedynie w przypadku natychmiastowego zawarcia pokoju z państwami centralnymi. Lenin był gotów zaakceptować wszelkie warunki stawiane przez Niemcy, ale z powodu powszechnych podejrzeń o bycie niemieckim agentem, musiał...

Dyskusja stara, nieco przykurzona, ale rację mają ci, którzy twierdzą, że lekcja historii nie została przez nas właściwie odrobiona. Dyskusję moderował prof. Jan Żaryn, dyskutowali prof. Paweł Skibiński i prof. Włodzimierz Suleja. Nie będę szczegółowo omawiał stawianych tez i polemiki dyskutantów, ponieważ sądzę, że każdy ma własny rozum i każdy powinien tę dyskusję obejrzeć. Zainteresowała mnie bardziej strona taktyczna rozmowy między piłsudczykami a endekami. Piłsudczycy są mianowicie w defensywie. Młode pokolenie...

Wkrótce po opuszczeniu Związku Sowieckiego przez armię gen. Andersa rozpoczęły się dezercje żołnierzy narodowości żydowskiej.          Na podstawie umowy z 14 sierpnia 1941 roku Sowieci zgodzili się na sformowanie Armii Polskiej w Rosji. Jej dowódcą został gen. Władysław Anders.         W dniu 22 sierpnia 1941 roku gen.  Anders wydał rozkaz nr 1, w którym wezwał (…) wszystkich obywateli Rzeczypospolitej zdolnych do noszenia broni, by spełnili...

Po I wojnie światowej Węgrzy zostały zmuszone do podpisania upokarzającego traktatu pokojowego,.          Podczas gdy jeszcze w styczniu 1918 roku prezydent Stanów Zjednoczony Thomas Woodrow Wilson w swoich słynnych 14 punktach podkreślał konieczność zapewnienia ludom Austro-Węgier „możności autonomicznego rozwoju” w ramach monarchii, na konferencji pokojowej w Paryżu, która rozpoczęła się w styczniu 1919 roku, wszyscy uznali, iż powrót do dawnych rozwiązań jest absolutnie...

W 1919 roku do Czechosłowacji przyłączono Ruś Zakarpacką.         Leżąca wzdłuż południowo-wschodnich Karpat Ruś Zakarpacka, zwana także Rusią Węgierską oraz Zakarpaciem, przed I wojną światową wchodziła jako prowincja w skład cesarstwa austro-węgierskiego.           Po upadku monarchii austro-węgierskiej w końcu 1918 roku na terenie Rusi Zakarpackiej powstały lokalne organizacje, prezentujące różne opcje polityczne. Do najważniejszych należały: Ruska Rada...

Ostateczna decyzja o podziale Śląska Cieszyńskiego wykopała przepaść pomiędzy Warszawą a Pragą.        W połowie stycznia 1920 roku do Cieszyna przybyła Międzysojusznicza Komisja Plebiscytowa, której pierwszym zadaniem było zaprowadzenie porządku. Nie udało jej się tego dokonać, w rezultacie w maju 1920 roku wydała dramatyczną odezwę, w której wskazono, iż „w ciągu ostatniego tygodnia teren plebiscytowy był widownią poważnych zaburzeń, których powtórzeniu należy zapobiec za...

Po brutalnej agresji dokonanej w styczniu 1919 roku Czesi zagarnęli większość Śląska Cieszyńskiego.       Na początku stycznia 1919 roku Czesi wydawali się wystarczająco silni militarnie, aby wobec zaangażowania polskiego we Lwowie rozstrzygnąć na swoją korzyść ewentualną walkę o Śląsk Cieszyński. Masarykowi jednak zależało, aby ewentualna interwencja zbrojna miała mandat Ententy, co gwarantowało sukces całego przedsięwzięcia. Prowadzone w Paryżu zakulisowe działania czeskich dyplomatów nie przyniosły jednak...

„Albo będziemy ludźmi rozsądnymi albo stracimy Polskę” Właśnie po dwóch latach zmagań dobrnąłem do końca książki „Reytan. Upadek Polski” Jarosława Marka Rymkiewicza. Dwa lata bo z Rymkiewiczem tak jest, że albo pożera się lekturę w kilka godzin albo  musi to trwać. Bowiem Rymkiewicz, tak myślę, kiedy zaczyna pisać, kiedy pisze i kiedy nadaje ostatni szlif swym książkom, ani przez moment nie myśli o czytelniku. Myśli tylko o tym, by przelać na papier to, co mu w głowie siedzi. A jego myśli maja...